Giao dịch ngoài sàn chính thức bị xử phạt thế nào?
Nếu không giao dịch trên sàn chính thức, nhà đầu tư sẽ bị xử phạt thế nào?

Nguồn CryptoAZ
Ngày 9/9/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 5/2025 về việc thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Đây là bước đi quan trọng, đưa hoạt động phát hành, chào bán và giao dịch tài sản mã hóa vào khuôn khổ pháp lý trong 5 năm thử nghiệm. Một trong những điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết là: nhà đầu tư trong nước buộc phải giao dịch tài sản mã hóa thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ được Bộ Tài chính cấp phép.
Quy định này đồng nghĩa với việc, bất kỳ hoạt động giao dịch nào bên ngoài hệ thống chính thức đều bị coi là trái phép và sẽ bị xử phạt theo quy định pháp luật.
Quy định về giao dịch chính thức
- Nhà đầu tư trong nước được mở tài khoản tại tổ chức cung cấp dịch vụ được cấp phép để lưu ký, mua bán tài sản mã hóa.
- Trong thời gian tối thiểu 6 tháng liên tục, nhà đầu tư phải duy trì giao dịch trong khuôn khổ chính thức.
- Tài sản mã hóa chỉ được phép phát hành dựa trên tài sản thực, không bao gồm chứng khoán và tiền đồng Việt Nam.
- Toàn bộ giao dịch, thanh toán, chuyển nhượng phải thực hiện bằng VNĐ và thông qua hệ thống đã được kiểm định, giám sát.
Nếu giao dịch ngoài sàn chính thức thì sao?
Theo Nghị quyết, hành vi giao dịch, mua bán, trao đổi tài sản mã hóa bên ngoài các sàn được cấp phép sẽ bị xử lý tùy mức độ:
Xử lý hành chính
- Phạt tiền, cảnh cáo, buộc chấm dứt giao dịch.
- Có thể bị tịch thu tang vật, phong tỏa tài khoản liên quan đến giao dịch trái phép.
- Đình chỉ tạm thời quyền tham gia thị trường tài sản mã hóa.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
- Nếu hành vi có yếu tố lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, trốn thuế, rửa tiền, tài trợ khủng bố hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng, nhà đầu tư có thể bị truy cứu theo Bộ luật Hình sự.
- Các mức phạt có thể từ phạt tiền lớn cho tới phạt tù, tùy vào giá trị tài sản và mức độ vi phạm.
Vì sao phải siết chặt giao dịch ngoài luồng?
- Bảo vệ nhà đầu tư: Nhiều vụ việc lừa đảo, sàn giao dịch “ma” đã xảy ra tại Việt Nam và trên thế giới, gây thiệt hại lớn cho người tham gia. Việc buộc giao dịch trên sàn chính thức giúp hạn chế rủi ro mất trắng tài sản.
- Chống rửa tiền và tội phạm tài chính: Tài sản mã hóa từng bị lợi dụng để che giấu dòng tiền phi pháp. Cơ chế kiểm soát sẽ giúp ngăn chặn tình trạng này.
- Tạo sự minh bạch cho thị trường: Khi mọi hoạt động đều được giám sát, dữ liệu minh bạch hơn, cơ quan quản lý dễ dàng đánh giá quy mô, hiệu quả của thị trường thí điểm.
- Đảm bảo an ninh mạng và bảo mật dữ liệu: Các sàn chính thức phải đáp ứng tiêu chuẩn công nghệ cao, giúp bảo vệ thông tin người dùng và hạn chế nguy cơ tấn công mạng.
Lời khuyên dành cho nhà đầu tư
- Chỉ giao dịch qua tổ chức được cấp phép: Tránh mọi hình thức mua bán ngang hàng (P2P) hoặc qua sàn quốc tế chưa được công nhận.
- Theo dõi thông tin công bố chính thức: Danh sách các doanh nghiệp được phép cung cấp dịch vụ sẽ do Bộ Tài chính công bố.
- Chủ động khai báo và tuân thủ nghĩa vụ thuế: Hiện tại, thuế áp dụng như chứng khoán, sau này có thể có quy định riêng.
- Đầu tư thận trọng: Thị trường tài sản mã hóa vẫn còn nhiều biến động, nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ, tránh tâm lý “lướt sóng” mù quáng.
Kết luận
Thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn thí điểm với cơ chế kiểm soát chặt chẽ. Việc chỉ cho phép giao dịch trên sàn chính thức không chỉ là quy định pháp lý mà còn là biện pháp bảo vệ nhà đầu tư và bảo đảm an toàn cho toàn bộ thị trường.
Nếu cố tình giao dịch ngoài luồng, nhà đầu tư có thể phải đối mặt với phạt hành chính, thậm chí hình sự. Vì vậy, tuân thủ đúng quy định không chỉ giúp tránh rủi ro pháp lý mà còn góp phần xây dựng một thị trường minh bạch, bền vững tại Việt Nam.